Ngàn Năm Tháp Cổ

    Bình Định là địa phương thứ hai, sau Quảng Nam sở hữu nhiều tháp Chăm nhất nước ta, với 8 cụm di tích tháp với 14 tháp rải ra trên địa giới ba huyện và một thành phố: Tây Sơn, An Nhơn Tuy Phước và Quy Nhơn. Niên đại của các tháp Chăm được xác định là từ thế kỷ 11 đến thế kỷ 12, tức tuổi thọ trung bình của chúng cách nay ngót 1.000 năm.

    Quần thể tháp Chăm ở Bình Định gần như còn nguyên vẹn, đa dạng và đạt kỷ lục khu vực Đông Nam Á: Tháp Dương Long ở huyện Tây Sơn là tháp gạch cao nhất Đông Nam Á với tháp giữa cao 39 m (hai tháp hai bên cao 36 m). Và gần đây, năm 1997, mới phát hiện tháp Hòn Chuông ở huyện Phù Cát. Đây là tháp gạch cao nhất so với mực nước biển ở khu vực Đông Nam Á: 600 m.

    Từ thành phố Quy Nhơn đi trong vòng bán kính 40 km, du khách có thể thăm hầu hết tháp Chăm nơi đây. Tháp đầu tiên trong hành trình khám phá của Du khách là Tháp Đôi. Tọa lạc ở phường Đống Đa, thành phố Quy Nhơn, Tháp được xây vào khoảng cuối thế kỷ 12, một lớn một nhỏ, đứng kề nhau như cặp vợ chồng quấn quít. Đây là một cụm tháp vào loại độc đáo nhất của kiến trúc cổ Chăm bởi không giống bất cứ ngôi tháp Chăm nào khác. Tháp đôi được xếp hạng di tích lịch sử văn hóa quốc gia năm 1980.

    Khu tháp Bánh ít nổi bật trên đỉnh đồi hướng đông, cách đường lộ 300m. bố cục các tháp ở đây khá độc đáo và điển hình trong kiến trúc Chămpa, đứng ở cửa mỗi tháp ta có thể quan sát tháp kia. Gọi là tháp Bánh ít bởi vì khi đứng từ xa nhìn lại, cụm tháp giống như những chiếc bánh ít lá gai, một sản vật thường thấy trong các dịp cúng lễ, gỗ chạp ở miển Trung.

    Tháp Cánh Tiên mang phong cách Bình Định với vòm cửa hình mũi giáo nhọn, vách tháp đơn giản, khỏe khoắn, ít trang trí. Cách ngôi cổ tự Thập Tháp Di  Đà (An Nhơn, Bình Đinh) không xa. Tháp Phú Lốc nằm lẽ loi trên ngọn đồi cao 76m so với mực nước biển ở xã Nhơn Thành.

    Hiện nay tỉnh Bình Định đang đầu tư các cụm Tháp gắn với các di tích văn hóa, lịch sử để khai thác phát triển du lịch đã thu hút được rất nhiều du khách thích khám phá những giá trị xưa cũ gắn liền với lịch sử, văn hóa nghệ thuật, thì hành trình đi tìm vẻ đẹp của những tầng Tháp cổ bên dòng sông Côn, Thành Hoàng Đế - Dẫu là một chuyến đi ngắn ngủi, nhưng là chuyến đi ý nghĩa và thú vị khi về thăm miền Đất võ Bình Định này.